newsletter

Nie posiadamy żadnych uprawnień ani kwalifikacji w zakresie weryfikowania prawdziwości dokumentu. Klauzula dotycząca oryginalności dokumentu dotyczy jedynie rozróżniania kopii od oryginału, na którym złożone są podpisy, pieczątki itp. Jednak w dobie kolorowego ksero jedynie analiza laboratoryjna może zapewnić nieomylność.

W oczywistych przypadkach można naturalnie odmówić tłumaczenia albo opisać bardzo dokładnie dokument.

Istnieje też „obywatelski” obowiązek zgłaszania przestępstwa, ale ten obowiązek wykracza poza ramy odpowiedzialności zawodowej.Czy podatek VAT jest wliczony w stawkę za tłumaczenie?

Od 1 stycznia 2010 podatek VAT doliczany jest przez tłumaczy będących podatnikami VAT do stawki za tłumaczenie; patrz:

 Rozporządzenie Min. Spraw. – zmiana 181209.pdf (11.06 KB)

Pomyłka na fakturze dla sądu – jak wybrnąć?

Pomyłka w obliczeniach (zarówno pomyłka wystawiającego, jak i księgowości sądu) może skutkować wydaniem postanowienia o przyznaniu wynagrodzenia w kwocie, której nie akceptujemy. W takim przypadku przysługuje nam prawo złożenia zażalenia w terminie 7 dni od daty odbioru postanowienia. I tu uwaga: nie wystarczy dołączyć faktury korygującej. Koniecznie trzeba napisać, czy tłumacz żąda uchylenia czy sprostowania postanowienia. Pismo takie składa się w 3 egzemplarzach. W zależności od instancji sąd może zażądać opłaty od zażalenia. W przypadku stron postępowania opłata taka wynosi 20% wartości, ale w przypadku biegłych sądowych obowiązuje opłata stała w wysokości 40 zł (nie każdy pracownik sądu o tym pamięta). W przypadku rozpatrzenia zażalenia na korzyść tłumacza, opłata ta jest zwracana.

Co można zrobić jeśli sąd zwleka z wypłaceniem wynagrodzenia?

Każdy tłumacz przysięgły wie, co oznacza oczekiwanie na zapłatę przez sądy. Telefony do sekretariatów wydziałów zazwyczaj nie działają. Skutecznym sposobem jest skierowanie pisma do Prezesa Sądu Okręgowego jako nadzorującego dany Sąd Okręgowy i podległe my Sądy Rejonowe. Pismo powinno zawierać następujące informacje o wystawionych fakturach/rachunkach: oznaczenie sądu i wydziału, sygnatura akt, data wystawienia faktury/rachunku, wartość, termin oczekiwania na zapłatę i ewentualne informacje dodatkowe, np. czy wydano już postanowienie.
Prezes Sądu Okręgowego zobowiązany jest sprawę wyjaśnić i robi to dosyć szybko (np. w ciągu miesiąca reguluje faktury czekające nawet półtora roku). CYTAT Z ODPOWIEDZI PREZESA SĄDU OKRĘGOWEGO W GDAŃSKU: „Znak: Adm. 0150-1/13 Data: 27.02.2013

[…] Przepraszając za opóźnienia w wypłacie wynagrodzeń pragnę jednocześnie poinformować, iż sędziowie referenci zostali pouczeni o konieczności wydawania zarządzeń do postanowień, z którego wynikać będzie, iż postanowienie o przyznaniu kosztów tłumaczowi mimo iż nie jest prawomocne, jest natychmiast wykonalne.”

(Jeżeli zaliczka pobrana przez sąd od strony nie wystarcza na pokrycie kosztu tłumacza, pozostałą część sąd wypłaca ze Skarbu Państwa, a potem odzyskuje od strony.)

Czy za zlecenia zagraniczne, np. od brytyjskich biur tłumaczeń kierować się swoją polską stawką tylko przeliczoną na EUR?

Można wystawić fakturę w złotówkach i firma przeleje po przeliczeniu kursu, ale jeżeli chodzi o wysokość stawki to najrozsądniej tak pośrodku – czyli więcej niż krajowo, ale trochę mniej niż np. zagranicą. Są firmy, które płacą pełne stawki „zagraniczne”. Poruszamy się tutaj wzdłuż cienkiej rynkowej linii.

Jaką stawkę zaproponować klientowi, który chce przetłumaczyć pisemnie ścieżkę dźwiękową (tzn. komentarz) z filmu popularnonaukowego?

Tłumaczenie z tekstu mówionego jednym tłumaczom sprawia kłopot, inni to lubią. Warto uwzględnić to w cenie. Z pewnością nie powinny to być stawki z dolnej półki. Trzeba jasno określić zasady PRZED przyjęciem zlecenia.

Standardowo podstawą rozliczenia są nie tyle klatki i ujęcia, ile tzw. akt –  10, czy 11 minut filmu, bez względu na to ile jest tekstu mówionego. Tak jest przy współpracy np. z telewizją.  Przy ścieżce dźwiękowej stawka obliczana jest według ilości docelowego, spisanego tekstu x 150% zwykłej stawki za tłumaczenie pisemne. To dodatkowe 50% z reguły wynagradza trud związany z tłumaczeniem ze słuchu bądź ze sprawdzaniem listy dialogowej z rzeczywistością.

Czy wchodzi w zakres kompetencji tłumacza przysięgłego i czy jest dozwolone na dokumencie tłumaczonym z obcego na polski dokonywać przeliczeń z obcej waluty na polską i jeszcze podawać pod tym wg kursu z dnia takiego a takiego?

To nie należy do czynności tłumacza. Nie wolno niczego dopisywać, czego nie ma na dokumencie.

Czy można wywieźć pieczęć tłumacza przysięgłego za granicę i tam tłumaczyć. Czy wyjeżdżając na dłużej z kraju trzeba zostawiać pieczęć w depozycie?

Taki zakaz był wyraźny w starej ustawie, obecna ustawa milczy na ten temat.

Czy tłumacza na rozprawy sądowe wzywa sąd? Czy osoba, która potrzebuje pomocy tłumacza w sądzie może przybyć ze swoim tłumaczem na rozprawę?

Każdy może wynająć tłumacza. Najczęściej, jeśli do czynności procesowych potrzebny jest tłumacz, wezwanie i wynagrodzenie tłumacza leży w gestii sądu. Zdarza się, że o pomoc w sądzie prosi osoba prywatna. Najlepiej poprosić klienta, żeby się upewnił w sekretariacie sądu, czy sąd nie wezwał już tłumacza.

Jak liczyć wydanie kopii tłumaczenia dla sądu?

Brak jest jakichkolwiek uregulowań. Można zastosować stare zasady, czyli 20%. A jeśli sąd odmówi, to ma do tego prawo. Najlepiej zaproponować, żeby sąd sporządził sobie kserokopię tłumaczenia i poświadczył ją za zgodność, gdyż przepisy nie przewidują wynagrodzenia za taką czynność („Nie ma takiej czynności w cenniku”).

50% stawki liczymy w przypadku ponownego wydania już przetłumaczonego dokumentu z nowym numerem repertorium (poświadczony odpis).

Czy w przypadku tłumaczenia dla sądu np. nakazu zapłaty należy tłumaczyć pouczenia? Czy tylko tekst nakazu? A może trzeba tę kwestię uzgodnić z danym sądem?

Należy tłumaczyć wszystko, gdyż pouczenie stanowi nieodłączną część dokumentu. Przy tłumaczeniach ustnych poświadczonych także istotne jest przetłumaczenie praw/ obowiązków, treści paragrafu, itp.

Czy można skanować logo firmy/ instytucji z dokumentu źródłowego i umieszczać je na tłumaczeniu?

Nie można. Należy tylko zamieścić wzmiankę, że takie logo występuje na dokumencie.

Cytujemy za Kodeksem tłumacza przysięgłego TEPIS, Dział II. Zasady praktyki zawodowej:

§ 22. Układ graficzny tekstu tłumaczenia:

„Układ graficzny tekstu tłumaczenia powinien być podobny do układu oryginału w obrębie wierszy i ustępów, ale nie powinien być identyczny, aby nie stwarzać mylnego wrażenia oryginału. W tekście tłumaczenia nie należy zachowywać przerw w obrębie zdania i ustępu, jeżeli w dokumencie wynikają one z wypełniania formularzy lub z jakichkolwiek innych powodów; nie należy też umieszczać elementów graficznych przeniesionych z dokumen¬tów urzędowych sposobem technicznym.”

§ 31. Wzmianka tłumacza o logo:

„Wzmianka o logo firmy (organizacji lub instytucji) powinna ograniczać się do stwierdzenia „logo (firmy lub instytucji)”, umieszczonego w miejscu jego występowania, bez opisywania elementów tego znaku graficznego.”

Czy pieczęć tłumacza przysięgłego może być w kolorze pomarańczowym?  

Cytujemy za Kodeksem tłumacza przysięgłego TEPIS:

§ 57. Kolor tuszu pieczęci i podpisu tłumacza przysięgłego.

„Tłumacz przysięgły używa tuszu pieczęci i długopisu lub atramentu pióra w kolorze innym niż czarny dla łatwiejszego odróżnienia oryginału tłumaczenia od kopii sporządzonej sposobem technicznym.”

Czy podpis tłumacza może być na pieczęci lub na nią lekko zachodzić?

Tak, najważniejsze jest aby pieczęć była czytelna.

Jaki jest status kodeksu tłumaczy?

Kodeks jest swego rodzaju  zbiorem zaleceń i nie stanowi obowiązującego prawa. Jednak został opracowany razem z przedstawicielami Ministerstwa Sprawiedliwości, ponadto w komisji etyki zawodowej znajdują się przedstawiciele TEPISU.

Czy tłumacząc akt małżeństwa na niemiecki tłumacz może przy imionach matki Jadwiga Agnieszka dopisać (choćby w nawiasie) niemieckie brzmienie tych imion: Jadwiga (Hedwig) Agnieszka (Agnes)?

W nawiasie kwadratowym i kursywą można podać imiona niemieckie jako tłumaczenie. Można powołać się na obcojęzyczne brzmienie imion, o ile jest inny dokument (np. paszport niemiecki), na który można się powołać (odnotowując informację o tym dokumencie w uwagach tłumacza).

Znaki diakrytyczne w dokumentach USC – jak postępować?

Jeżeli mamy akt urodzenia lub inny akt USC wydany za granicą dla Polaków, w którym pisownia nie uwzględnia znaków diakrytycznych, NIE WOLNO nam poprawiać pisowni, nawet na podstawie okazanego innego dowodu tożsamości z poprawną pisownią. Mamy obowiązek przepisać dokładnie to, co widać. Korekty nazwiska dokonuje urzędnik USC na podstawie zebranych informacji, wydanej decyzji itd. – nazywa się to sprostowaniem aktu.

Skąd wynika zakaz tłumaczenia przewodnika podczas oprowadzania grupy?

Zarobkowe tłumaczenie przewodnika podczas oprowadzania grupy stanowi czyn zabroniony. W takiej sytuacji organizator wycieczki ma ustawowy obowiązek zapewnić licencjonowanego pilota i przewodnika znającego dany język.

Rozdział 4. ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o usługach turystycznych (tekst jednolity – Dz. U. z 2004 r. Nr 223 poz. 2268 z późn. zm.):

„Art. 31 ust. 2. Organizator turystyki organizujący wycieczki dla turystów z zagranicy jest obowiązany zapewnić opiekę przewodnika turystycznego i pilota wycieczek posiadających znajomość języka umożliwiającego swobodny kontakt z uczestnikami lub języka uzgodnionego z kontrahentem zagranicznym.

Art. 32. ust. 1. Znajomość języka obcego dokumentuje się dyplomem ukończenia studiów filologicznych, nauczycielskiego kolegium języków obcych lub świadectwem ukończenia szkoły z obcym językiem wykładowym za granicą.

2. Osoby, które nie legitymują się dokumentami wymienionymi w ust. 1,

mogą złożyć egzamin ze znajomości języka obcego przed komisją egzaminacyjną języków obcych, o której mowa w ust. 3.

3. Komisje egzaminacyjne języków obcych powołują wojewodowie spośród

osób znajdujących się na liście Prezesa Urzędu Kultury Fizycznej i Turystyki ogłoszonej w formie obwieszczenia w Dzienniku Urzędowym Urzędu Kultury Fizycznej i Turystyki.

4. Minister Edukacji Narodowej w porozumieniu z Prezesem Urzędu Kultury

Fizycznej i Turystyki, w drodze rozporządzenia, może uznać za udokumentowaną znajomość języka obcego potwierdzoną świadectwem wystawionym przez inne instytucje niż wymienione w ust. 1.”

Tekst przysięgi małżeńskiej w USC:

Pan Młody, następnie Panna Młoda:

Świadom/a praw i obowiązków wynikających z założenia rodziny uroczyście oświadczam, iż wstępuję w Związek Małżeński z (imię i nazwisko Panny Młodej/ Pana Młodego) i przyrzekam, że uczynię wszystko, aby nasze małżeństwo było zgodne, szczęśliwe i trwałe.

Urzędnik USC:

Wobec zgodnego oświadczenia obu stron, złożonego w obecności świadków, oświadczam, że Związek Małżeński Pani(…) i Pana (….) został zawarty zgodnie z przepisami. Jako symbol łączącego Państwa związku wymieńcie proszę obrączki.

Zawarcie małżeństwa jest jednym z najważniejszych wydarzeń w życiu człowieka. Jest również wydarzeniem społecznym. Tworzy się nowa rodzina, która zgodnie z konstytucją znajduje się pod opieką i ochroną RP. Po zawarciu małżeństwa rozpoczyna się nowy okres w życiu małżonków. Powstają nowe prawa i nowe obowiązki. Nasz Kodeks rodzinny i opiekuńczy stanowi, że mąż i żona w małżeństwie mają równe prawa i równe obowiązki. Obowiązani są do wspólnego pożycia oraz do współdziałania dla dobra rodziny, którą założyli.

Jak wygląda spotkanie u notariusza przy podpisywaniu umowy spółki z o.o.? Jaka jest normalna stawka za takie spotkanie?

Tłumacz ma prawo do zażądania wcześniejszego przesłania tekstu podpisywanej umowy. Z reguły tekst umowy opracowywany jest wcześniej i obie strony znają jej treść. Bardzo przydatna jest znajomość słownictwa dotyczącego umowy i rodzaju działalności firmy. Czasami osoby podpisujące dokumenty zmieniają niektóre zapisy w ostatnim momencie, dlatego należy dobrze się przygotować.

Zgodnie z obowiązującymi standardami, tłumaczowi należy się stawka za jeden blok (pół dniówki) czyli 500- 600 zł. Jednak spotyka się rozliczenie za przepracowane godziny (100 – 200 zł).

Na takie spotkanie należy zabrać zaświadczenie o wpisie na listę tłumaczy przysięgłych oraz dowód osobisty. Czasu trwania takiego tłumaczenia nie da się wcześniej przewidzieć, należy zatem zarezerwować sobie trochę więcej czasu.

Dokumenty samochodowe. Spotyka się tłumaczenia tychże w formie wyciągu, tzn. tłumaczone są rubryki i pozycje wypełnionych (żeby nie podwyższać ceny „zbędnymi” znakami).

Czy w takim przypadku do rejestracji samochodu wystarczy sporządzić tłumaczenie w formie wyciągu? (tylko pozycje wypełnione?)

Większość tłumaczy dokonuje tłumaczenia tylko rubryk wypełnionych (należy to jednak zaznaczyć to w adnotacji tłumacza „dokument standardowy, rubrykowany, tłumaczono jedynie wypełnione rubryki”). Inny sposób – podanie numerów poszczególnych stron, a następnie w uwadze napisanie: „strony od .. do nie zawierają żadnych wpisów”.

Uwaga: – Dla dokumentów składanych w Urzędzie Miasta Warszawy wymagane jest tłumaczenie wszystkich rubryk.

Z pisma Ministra Sprawiedliwości:

„…na treść dokumentu składają się wszystkie jego elementy i tylko jako całość stanowi on potwierdzenie okoliczności w nim zawartych. Dokument przetłumaczony przez tłumacza przysięgłego, aby mieć moc dokumentu oryginalnego, musi odpowiadać jemu treścią, w szczególności nie może być częścią oryginału…”

Co należy zrobić, jeżeli klient życzy sobie, aby przetłumaczyć konkretne strony / elementy dokumentu oryginalnego?

W sytuacjach, gdy klient chce wymóc dokonywania streszczeń, do czego tłumacze nie mają prawa, należy odesłać go do instytucji, która wystawiła obszerny dokument (np. do dziekanatu), gdzie klient powinien uzyskać odpowiadającą mu skróconą wersję, zaświadczenie itp., które będzie dla tłumacza całym dokumentem, a nie fragmentem.

Jeżeli dokonujemy tłumaczenia wybranych stron, należy to jednoznacznie opisać na tłumaczeniu (np. na żądanie klienta w tłumaczeniu pominięto strony od xx do xx).

Tłumacz powinien (ale obowiązku nie ma) poinformować klienta, że fragmentaryczne tłumaczenie dokumentu nie ma mocy prawnej oryginału w całości.

Tłumaczenie konsekutywne w sądzie – jak się przygotować?

Warto mieć ze sobą notes, w którym można zapisywać ważniejsze fakty podawane przez sędziego lub strony – ostatecznie można sędziego lub strony dopytać, bo czasami poszczególne rozprawy dotyczące tej samej sprawy.

Warto też poprosić o wgląd w akta sprawy (na kilka dni przed rozprawą). Znajomość sprawy bardzo ułatwia tłumaczenie.

Do Sądu należy zwracać się „Wysoki Sądzie” – niezależnie od tego czy sędzią jest kobieta czy mężczyzna.

Czy w przypadku tłumaczenia dla starostwa powiatowego obejmują stawki jak dla sądów i prokuratur?

Podstawą stosowania stawek urzędowych jest wystawienie postanowienia o powołaniu biegłego.

Jeżeli tłumaczenie wykonywane jest poprzez biuro tłumaczeń (które nie jest obowiązane stosować stawek urzędowych) to tłumacza obowiązują własne stawki.

Wpis do Polskich Książek Telefonicznych – czy jest obowiązkowy?

Nie ma obowiązku jego dokonywania.

Czy prowadząc działalność gosp. na emeryturze (bez VATu) można przyjąć umowę o dzieło instytucji polskiej za granicą i wystawić rachunek?

Osoby prowadzące działalność gospodarczą, której przedmiotem jest tłumaczenie, nie mogą podpisywać umowy o dzieło, a jedynie wystawić rachunek. Umowę o dzieło można przyjąć wyłącznie na usługę, która nie jest w zakresie prowadzonej działalności gospodarczej.

Rachunek uproszczony dla zagranicy wystawia się identycznie jak dla kontrahenta polskiego. Tylko oprócz numeru konta trzeba podać też SWIFT.

Jak postępować w przypadku umów zlecenia i o dzieło?

a) gdy nie prowadzimy działalności gospodarczej:

Zleceniodawca może z nami zawrzeć umowę zlecenie albo umowę o dzieło. Wtedy zleceniodawca ponosi cały ciężar obsługi administracyjno-fiskalnej. Wypełnia z nami druk umowy, którego ostatnią częścią jest rachunek wystawiany jemu przez nas, czyli wykonawcę. Zleceniodawca sprawdza prawidłowość wystawionego rachunku, gdyż ponosi za to odpowiedzialność, wylicza należny podatek dochodowy (PIT-4), opłaca ten podatek, a nam wypłaca wynagrodzenie, odpowiednio ten fakt dokumentując. Następnie po zakończeniu roku podatkowego, ale nie później niż do końca stycznia wysyła nam informację o dochodach i pobranych zaliczkach na podatek dochodowy (PIT-11), a kopię do urzędu skarbowego wykonawcy. Na koniec do swojego urzędu skarbowego wysyła deklarację roczną o pobranych zaliczkach na podatek dochodowy z wszystkich umów zleceń i o dzieło z całego roku (PIT-4R).

W sumie więc zleceniodawca ma z tym wiele zachodu i za wszystko sam odpowiada.

b) gdy prowadzimy działalność gospodarczą:

Zleceniodawca zawiera z nami umowę cywilno-prawną. Taka umowa nie musi mieć formy pisemnej. Zawierana jest często nieświadomie, np. gdy kupujemy bułkę.

Ze zleceniodawcą tak wysublimowanej usługi, jak tłumaczenia, dobrze jest zawrzeć umowę na piśmie, albo przynajmniej otrzymać potwierdzenie zlecenia mailem, gdyż w razie nieporozumień ma się jakąś podstawę, do której można się odwołać. Wykonawca wystawia zleceniodawcy fakturę albo, gdy jest podmiotowo zwolniony z podatku VAT, rachunek (nie ma już w użyciu takiej formy dokumentu jak rachunek uproszczony). Zleceniodawca – mówiąc w uproszczeniu – wrzuca to w koszta i jest szczęśliwy, bo nic go już więcej nie obchodzi. To wykonawca jest wtedy zobowiązany do opodatkowania swoich przychodów i przejęcia wszystkich ciężarów dokumentacji.

W sumie: Zleceniodawcy bardziej się opłaca współpracować z wykonawcami prowadzącymi działalność gospodarczą, bo mają wtedy znacznie mniej pracy z papierami i mniejszy ciężar odpowiedzialności za ewentualne błędy w papierach.

Ale czy wykonawcy opłaca się zakładać działalność gospodarczą, skoro ma mieć tyle zachodu z papierami? Moje doświadczenia wskazują, że tak. Otrzymuje się po prostu więcej zleceń, a jeśli się jest watowcem, to a priori jest się traktowanym jako poważniejszy podmiot na rynku. Tylko prowadząc działalność gospodarczą mamy możliwość wpływania na wysokość płaconych przez siebie podatków, które znacznie zmniejszamy, gdy inwestujemy w siebie i swój warsztat pracy. Mamy też wtedy do dyspozycji narzędzie do podzlecania w postaci ewent. umowy o dzieło.

Nie wolno zawierać umowy o dzieło w tym zakresie, w jakim prowadzimy działalność gospodarczą. Można przyjąć zlecenie od każdego podmiotu (umowa cywilno-prawna) i wystawić rachunek w ramach prowadzonej działalności.

Co kontroluje Urząd Wojewódzki w repertoriach przysięgłych?

UW, podczas kontroli repertoriów przysięgłych zwraca uwagę na:

– ceny w przypadku usług, które podlegają stawkom ustawowym (powinniśmy podać kwotę brutto – w przypadku vatowców),

– obecność wszystkich kolumn, także tych dotyczących tłumaczeń ustnych,

– ewentualne wpisy dotyczące klientów „ustawowych“,

– tłumaczenia ustne też podlegają wpisowi do repertorium. Poszczególne tłumaczenia uwierzytelnione, zarówno pisemne jak i ustne, powinny być wpisywane po kolei do repertorium, z zachowaniem jednolitej numeracji od początku roku. .

Jak reagować na prośby klienta o dokonanie zmian/wprowadzenie poprawek/dopisanie tekstu w tekście tłumaczenia?

Należy tłumaczyć wszystko. Tłumacz przysięgły ma napisać to, co widzi, tak jak widzi i zgodnie ze swoim sumieniem. Nie może poświadczać nieprawdy. Można wyjaśnić klientowi, że jeśli w dokumencie coś trzeba zmienić czy poprawić, należy zwrócić się z tym do właściwego urzędu. Tłumacz przysięgły swoim podpisem i pieczęcią uwierzytelnia dokument. Dokonywanie jakichkolwiek zmian w treści dokumentu źródłowego może mieć negatywne konsekwencje DLA TŁUMACZA.

Jak wygląda odprowadzenie podatku od uzyskanego przychodu w wypadku tłumaczenia dla urzędów?

Sądy, policja i prokuratura same rozliczają nasz podatek PIT, więc przychodu z tego tytułu nie włączamy do swojej działalności gospodarczej. Po zakończeniu roku dostaniemy od nich PIT-8b i dane z niego wprowadzamy do rozliczenia rocznego, np. PIT-36, do rubryki Działalność wykonywana osobiście, o której mowa w art. 13 ustawy. Wszystkie pozostałe podmioty gospodarcze, w tym inne urzędy, powinny otrzymywać od nas faktury w ramach naszej działalności gospodarczej.

Jeżeli jesteśmy vatowcami (płatnikami podatku VAT), w obu przypadkach obowiązani jesteśmy do wystawiania faktur, przy czym te dla sądów powinny mieć inny typ numeracji, np. te z działalności mogą mieć kolejne numery: 1, 2, 3 itd., a te dla sądów: S1, S2, S3 itd.

Jak fachowo nazywają się w języku polskim naklejane odbicia (czy przyłożenia) pieczęci na dokumentach?

Pieczęć naklejana to pieczęć holograficzna, pieczęć odciskana to pieczęć sucha.

Jak interpretować tabelę stawek w kwestii sprawdzenia i poświadczenia tłumaczenia sporządzonego przez osobę trzecią? Czy stawka za taką usługę wynosi 30% czy 50% stawki regularnej?

50%. Stawka 30% dotyczy poświadczenia odpisu dokumentu.

Co zrobić ze starą pieczęcią tłumacza przysięgłego po otrzymaniu nowej?

Trzeba oddać do sądu, przy którym zostaliśmy zaprzysiężeni, a sąd odeśle ją do Mennicy do zniszczenia.

Jak się rozliczać w wypadku zlecenia dotyczącego sczytania tekstu tłumaczenia w języku obcym, wykonanego przez osobę trzecią?

Najlepiej najpierw przyjrzeć się temu tłumaczeniu. Jeżeli jest kiepskie, sczytanie i korekta może zająć więcej czasu niż przetłumaczenie od nowa. W związku z tym stawka za sczytanie może wynosić od 50% do 100% stawki za tłumaczenie. Za sczytanie często rozliczamy się według stawki za godzinę, a nie za stronę.

Czy tłumacz przysięgły może potwierdzić zgodność kopii z oryginałem dokumentów (kserokopie)?

Istnieją różne wersje:

1. Zgodność kopii z oryginałem poświadcza notariusz. Następnie tłumaczymy klauzulę poświadczenia notarialnego na j. obcy i poświadczamy za zgodność tłumaczenia z oryginalną wersją językową klauzuli. Albo: tłumaczenie dokumentu wykonujemy z poświadczonej kopii, a więc w całości, z klauzulą notarialną.

2. Można ewentualnie napisać na odwrocie kserokopii, że poświadcza się jej autentyczność oraz że z oryginału wykonano tłumaczenie o danym numerze w repertorium, i podpisać się jako osoba prywatna.

3. Ustawa z dnia 25 listopada 2004 r. o zawodzie tłumacza przysięgłego, art. 13 stanowi:

Tłumacz przysięgły jest uprawniony do:

1) sporządzania i poświadczania tłumaczeń z języka obcego na język polski, z języka  polskiego  na  język  obcy,  a  także  do  sprawdzania  i poświadczania tłumaczeń w tym zakresie, sporządzonych przez inne osoby;

2) sporządzania poświadczonych odpisów pism w języku obcym, sprawdzania i poświadczania  odpisów  pism,  sporządzonych  w  danym  języku  obcym przez inne osoby;

3) dokonywania tłumaczenia ustnego.

Z przepisu wynika, że tłumacz może sporządzać poświadczone odpisy, tzn. że może skserować pismo, napisać „zgodne z oryginałem“ lub podobnie i przystawić swoją pieczątkę – i odpis gotowy. Warunkiem jest tylko, że musi być to pismo w (jego) języku obcym.

Co robić, gdy klient żąda żeby mu co nieco zmienić w nazwisku (np.  w akcie urodzenia, małżeństwa, zgonu, innych dokumentach) – np. „ż“ zamiast „z“ czy „ł“ zamiast „l“. Czy tłumacz ma prawo dokonywać takich zmian?

Nazwiska zapisywać ZAWSZE w wersji oryginału dokumentu, tłumacząc klientowi, że tłumacz nie ma prawa dokonywać jakichkolwiek zmian w brzmieniu nazwisk i imion.

Czy jeżeli tekst obcojęzyczny został napisany bardzo niepoprawnie i trzeba go przetłumaczyć na polski (przysięgłe), a nie ma pewności, co autor miał na myśli, to czy można w opisie dokumentu podać, że oryginał był z błędami?

Można zastosować następującą formułę: „Przy tłumaczeniu próbowano uporządkować składnię tekstu oryginalnego i przez uzupełnienie interpunkcji uczynić sens zrozumiałym, nie zakłócając osobistego stylu wypowiedzi.“ Taka formuła pozwala wywiązać się z tłumaczenia i jest jednocześnie zastrzeżeniem, że nie wszystko w tekście źródłowym było w porządku.

Jak wystawia się faktury urzędom celnym (Izba Celna w Gdyni)? Czy dla nich wystawia się faktury jak dla normalnych klientów, tj. jako firma, netto + VAT, czy tak jak dla sądów, jako osoba fizyczna, gdzie trzeba zapłacić VAT ze swojego wynagrodzenia?

Faktura wg stawek urzędowych plus VAT.

Jak wycenić tłumaczenie w formie prezentacji Power Point / pliku Excel?

Można także:

• zapisać prezentację dodatkowo w formacie RTF, otworzyć w Wordzie, policzyć znaki i wyliczyć strony i należność za tłumaczenie tekstu w sposób zwykły według stawki.

Jest to szczególnie przydatne, gdy slajdom towarzyszą komentarze dla prelegenta, które potrafią być całkiem spore.

Inne sposoby na przeniesienie tekstu do Worda:

• W Excelu: Zapisz jako:   >     Inne formaty    >     Jednoplikowa strona sieci Web.W otrzymanym pliku .mht zaznaczyć cały tekst, następnie Kopiuj i wkleić do Worda.

• Skopiować tekst z Excela, wkleić do Worda w następujący sposób:Edycja/Wklej specjalnie/wklej jako tekst niesformatowany.

  Jeśli nie zadziała, spróbować wykonać to samo w Open Office.

Następnie wyliczamy należność za zabawę edytorską: liczbę slajdów mnożymy przez kwotę zależną od stopnia skomplikowania układu graficznego slajdu:

– dla slajdów najprostszych [pojedyncze proste ramki tekstowe] – 5 zł;

– dla slajdów bardzo skomplikowanych wymagających zaawansowanej edycji [np. osobnej edycji obrazków w programie graficznym] – do 20 zł.

Na fakturze można wyszczególnić koszt tłumaczenia oraz koszt edycji i formatowania.

Czy praktykowane jest rozliczanie tłumaczeń ustnych na zasadach 50% kosztu uzyskania przychodu (przekazanie praw autorskich)?

Odpowiedź księgowego: Tłumaczenia nie zawierające elementu twórczego nie podlegają ochronie prawnej, a zatem nie uprawniają też do korzystania z przywileju podwyższonych kosztów uzyskania. Do tłumaczeń technicznych sądy zaliczyły przykładowo: tłumaczenia listów handlowych, instrukcji obsługi, cenników, dokumentów urzędowych, itp. Podobnie kwalifikowane są inne tłumaczenia, w tym ustne, których celem jest jedynie poprawne odtworzenie w języku polskim określonego tekstu, który pozbawiony jest indywidualnego piętna, a zatem nie może dojść do jego twórczego opracowania. Nie każde ustne tłumaczenie będzie miało charakter techniczny, nietwórczy. Każdy przypadek należy zatem oceniać indywidualnie.

Na gruncie przepisów podatkowych to jedynie na płatniku a nie na podatniku ciąży odpowiedzialność za pobranie podatku w prawidłowej wysokości. Przepis art. 26a ordynacji podatkowej wprost zwalnia podatnika z obowiązku zapłaty podatku, którego płatnik nie pobrał lub pobrał w wysokości niższej od należnej, zaś art. 30 § 1 ordynacji stanowi, że płatnik odpowiada za podatek nie pobrany. Żaden przepis nie daje podatnikowi uprawnień do negocjacji z płatnikiem w przedmiocie wysokości zaliczki na podatek. Zarówno pełna odpowiedzialność jak i pełnia praw do nieskrępowanego poboru podatku dana jest wyłącznie płatnikowi. Jeżeli podatnik kwestionuje zasadność pobrania przez płatnika podatku albo wysokość pobranego podatku, może złożyć wniosek o stwierdzenie nadpłaty podatku, o czym stanowi art. 75 § 1 ordynacji. Wniosek składa się w organie podatkowym właściwym dla płatnika.

Czy jest jakaś dyrektywa lub przepis mówiący o równouprawnieniu tłumaczy ze wszystkich krajów?

Wydaje się, że nie powinno to stanowić problemu, ponieważ wysyłamy co roku wzór pieczęci i podpisu do MSZ-tu, a oni chyba to przekazują dalej do poszczególnych krajów. Jednak, na przykład niektóe landy w Niemczech uznają tylko tłumaczenia wykonane przez miejscowych tłumaczy lub wymagają potwierdzenia istnienia danego tłumacza apostillą.

Czy w wypadku wykonania tłumaczenia na terenie Polski dla klienta z zagranicy doliczamy VAT na fakturze?

Dla klientów z UE wystawiamy faktury bez VAT (ustawa o VAT art. 27 ust. 3 i 4), trzeba tylko zaznaczyć: „Podatek VAT rozliczany przez nabywcę”.

Czy trzeba wysłać wzór podpisu, jakim się posługuje tłumacz przysięgły do Ministerstwa Sprawiedliwości wraz z nadejściem Nowego Roku?

NIE. Te wszystkie wzory podpisu wysyła się w trzy miejsca tylko RAZ, a także w przypadku zmiany (adresu, nazwiska itp).

Czy jest możliwość, żeby w wyjątkowych wypadkach (np. fundacja zbierająca pieniądze dla chorego dziecka) zrobić tłumaczenie nieodpłatnie na podstawie jakiegoś poświadczenia od nich, że otrzymali tę usługę za darmo? Czy trzeba pobrać opłatę chociażby symboliczną?

Żeby uniknąć problemów lepiej wziąć za takie tłumaczenie np. 1 zł.